گفت و گوی کوتاه با آیت الله موحدی کرمانی امام جمعه موقت تهران

تعداد نمازجمعه خوان‌ها باید  بیشتر شود

آیت الله محمد علی موحدی کرمانی آخرین امام جمعه موقت تهران است که با حکم مقام معظم رهبری در این سمت منصوب شده است. وی متولد 1310 کرمان است و دارای مناصب گوناگونی در طول انقلاب بوده است. در حال حاضر آیت الله موحدی، نائب رئیسی مجلس خبرگان رهبری و دبیرکلی جامعه‌ی روحانیت مبارز را بر عهده دارد. برای دیدار با آیت الله، سری به مسجد امام حسن مجتبی (ع) واقع در شهرک شهید محلاتی تهران زدیم؛ چرا که نماز مغرب و عشا در این مسجد به اقامت وی بر پا می‌شود. هدف از دیدار با آیت الله موحدی در ابتدا تعیین زمانی برای گفت و گوی مفصل با او در موضوع «نماز جمعه» بود، اما به دلیل سن و سال بالا خواست تا او را از این امر معاف کنیم. به ناچار به گپ و گفتی کوتاه با او رضایت دادیم.

به نظر شما در حال حاضر نماز جمعه‌های ما آن تأثیرگذاری خاصی را که در سال‌های ابتدای انقلاب داشت، ‌دارد؟

نه، ندارد. (می‌خندد)

 دلیل این موضوع در چه چیزی است؟ چرا از همه‌ی اقشار در نماز جمعه شرکت نمی‌کنند؟

آقایان باید سعی کنند محتوای خطبه‌ها را بهتر و جذاب‌تر کنند. ابتدای انقلاب نماز جمعه را آقا می‌خواندند، نماز جمعه‌ای که آقا می‌خواندند قابل مقایسه با نماز جمعه امثال بنده نیست. آقایان باید سعی کنند توجه بیشتری به خطبه‌ها داشته باشند. دردهای مردم را بگویند. از مسائلی که مردم تشنه‌ی شنیدن آن هستند بگویند.

 در مورد چگونگی خطبه‌ها می‌توانید مقداری بیشتر توضیح بدهید؟ در حال حاضر وضعیت به گونه‌ای شده که  در خطبه‌های دوم، تکراری از صحبت‌های حضرت آقا را مطرح می‌کنند. یا به بیان مناسبت‌های هفته می‌پردازند؟

عرض کردم که باید محتوا را بهتر کنند. مطالبی که حضرت آقا می گویند را همان روز تلویزیون پخش می‌کند و مردم هم می‌شنوند، دیگر تکرار کردن ندارد. اشاره‌ای به مطالب بشود کافی است. البته گاهی مطالبی بیان می‌شود که تکرار در مورد آن‌ها لازم است؛ در قرآن نیز تکرار زیاد وجود دارد، ولی در مورد همه‌ی مطالب این طور نیست که تکرار شود. مردم شنیدند. نباید قسمت عمده خطبه‌ها را به این مسائل بپردازند.

 به نظر شما در حال حاضر ائمه‌ی جمعه‌ی ما مردمی هستند؟

من از ائمه جمعه شهرستان‌ها اطلاع زیادی ندارم اما در تهران به غیر بنده همگی انسان‌های مردم داری هستند. در تهران ائمه جمعه مردمی هستند. حالا فکر نکنید چون آن‌ها را با ماشین این طرف و آن طرف می‌برند دیگر مردمی نیستند. نه، این به خاطر مسائل امنیتی است. و الِّا صحبت‌ها و روحیاتشان مردمی است.

 خیلی از افراد معتقدند که از نماز جمعه‌های ابتدای انقلاب، استقبال بیشتری می‌شد، نظر شما چیست؟

من اطلاعی ندارم. انسان باید آن جمعیت‌ها را دیده باشد و به یاد بیاورد. من دیده‌ام ولی به خاطر ندارم. وانگهی انسان نمی‌تواند همه‌ی جمعیت نمازگزاران را ببیند. در خیابان‌های اطراف هم می‌نشینند. لذا من نمی‌توانم مقایسه‌ای در این رابطه داشته باشم. دعا می‌کنم و امیدوارم تعداد نمازخوان‌هایی که در نمازجمعه شرکت می کنند روز به روز نسبت به قبل  بیشتر شود.

 در حال حاضر می‌بینیم که مسئول سیاست‌گذاری ائمه جمعه در شورای همگرایی اصول‌گرایان در انتخابات نقش آفرینی می‌کند، به نظر شما این موجب نمی‌شود تا از همه‌ی گروه‌های سیاسی در نماز جمعه شرکت نکنند؟

این ارتباطی ندارد.باید از همه‌ی اقشار در نماز جمعه شرکت کنند. این موضوع که شما می گویید در مورد موضوع مهم انتخابات خبرگان و مجلس است که ایشان شرکت می‌کنند.

 بعضی اعتقاد دارند که در نماز جمعه فقط از عقاید یک گروه سیاسی خاص صحبت می‌شود، نظر شما در این رابطه چیست؟

نه، اصلاً این طور نیست. نماز جمعه گرایش گروهی ندارد. بنده یکی از افرادی هستم که به هیچ وجه گرایش گروهی ندارم. اگر هم چنین چیزی وجود داشته باشد، اشتباه است. در نماز جمعه باید از مبانی اسلام گفته شود. ان شاء الله همه‌ی این گروه‌های سیاسی  مسلمان هستند. (می‌خندد) ■

---

گفت و گو با آیت الله امینی امام جمعه سابق قم

امام جمعه باید از درد مردم بگوید

آیت الله ابراهیم امینی عضو سه دوره مجلس خبرگان رهبری بوده است و در حال حاضر از اعضای حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام به شمار می‌رود. وی از اردیبهشت سال 71 با دستور مقام معظم رهبری به امامت جمعه‌ی شهر مقدس قم منصوب شد تا به همراه مرحوم آیت الله مشکینی و آیت الله جوادی آملی به تناوب در جایگاه امامت این شهر قرار بگیرند. از آنجایی که آیت الله امینی در خطبه‌های نماز جمعه به مسائل و مشکلات مردم و بخصوص جوان‌ها توجه ویژه‌ای داشت، در میان مردم قم به محبوبیت  فراوانی دست یافت. آیت الله امینی در حال حاضر به دلیل کهولت سن در جایگاه امام جمعه حضور ندارد. برای گفت و گو با این شخصیت دوست داشتنی و شنیدن نظراتش در خصوص ویژگی‌های امام جمعه به مسجد اعظم قم رفتیم. مکانی که در آن همه روزه نمازهای مغرب و عشا را اقامه می‌کند.

امام جمعه ایده آل از نظر اسلام چگونه باید باشد؟

امامت جمعه شغل حساس و مهمی است. مردم توجه زیادی به او دارند. امام جمعه اولاً وظیفه دارد بر طبق نیاز مردم صحبت بکند، نه هر چیزی که دلش می‌خواهد. نیاز هم فرق می‌کند، این نیاز هم بر اساس زمان‌ها  و مکان‌ها فرق می‌کند، باید ببینند مردم چه خواسته‌ای دارند و بر آن اساس حرف بزنند، نه هر چیزی که به ذهنش می‌آید. مسئله‌ی مهم این است. دوما بهتر است که امام جمعه خطبه‌هایش را مفصل نکند که مردم خسته بشوند. متفاوت است. بعضی وقت‌ها مردم میل بیشتری دارند که گوش بدهند در این زمان‌ها می‌توانند قدری بیشتر صحبت کنند. اما اصولاً خطبه‌ی مفصل موجب خستگی مردم می‌شود. نماز را هم نباید طولانی بخوانند. که باعث اذیت شدن مردم بشود. مسئله‌ی بعدی این است که مردم انتظار دارند آثار اسلام را در بین روحانیون در عمل آن‌ها  ببینند. امام جمعه چون مورد توجه خاص است بهتر است سعی کند تا با عمل خود مردم را هدایت کند نه فقط با گفتارش. به قصد قربت حرف بزند و به قصد قربت عمل کند. به هر حال شغل مهم و حساسی است. بیشتر سعی کند تا زبان مردم باشد.

 در حال حاضر استقبال از نماز جمعه چگونه است؟

متأسفانه باید بگویم که استقبال کم شده است، دلیلش هم مقدار زیادی مربوط به همین چیزهاست که عرض کردم. اگر الان هم همین روش را ائمه‌ی جمعه در پیش بگیرند مردم استقبال می‌کنند. برای مردم مهم است که ببینند امام جمعه چطور آدمی است؛ اگر ثناگو باشد خیلی دوست ندارند و از شرکت در نماز جمعه خسته می‌شوند. ولی اگر از درد مردم بگوید، گاهی انتقاد سازنده کند و حتی گاهی هم تعریف و تمجید بجا کند. مردم مشکلی پیدا نمی‌کنند و بیشتر از قبل در نماز جمعه شرکت می‌کنند.

 چقدر عقیده دارید که امام جمعه وارد فضاهای سیاسی بشود؟

امام جمعه نباید وارد بازی‌های سیاسی بشود؛ بلکه باید واقع گرا باشد. کاری به این و آن نداشته باشد. اگر خواست انتقادی کند از همه انتقاد کند ولی به نظر من بهتر است وارد مسائل سیاسی نشود.  وارد بحث‌های حزبی و گروهی نشود. لازم است که امام جمعه فردی بی طرف باشد البته این دلیل نمی‌شود که حرف حق را نگوید. اما حق همیشه با یک گروه نیست

 اگر بخواهید یک امام جمعه خوب که ویژگی‌هایی که شما فرمودید را داشته باشید؛ چه کسی را مثال می‌زنید؟

خودتان باید پیدا کنید. من نمی‌توانم اسم بیاورم. ■