حجت الاسلام و المسلمین مرتضی آقاتهرانی

امر به معروف، عامل احیای امت

خداوند در آیه 110 سوره آل عمران می فرماید: «کنتم خیرامة اخرجت للناس تامرون بالمعروف و تنهون عن المنکر» قرآن کریم در این آیه می فرماید: شما بهترین امت هستید چرا که شما امر به معروف ونهی ازمنکر میکنید.اگر امر به معروف ونهی ازمنکر احیا شود دین احیا میشود. با مردن امر به معروف ونهی از منکر دین می میرد.این یک واقعیت است.در هر امتی در هر گروهی، دسته ای، تشکلی اگر خدای نکرده امر به معروف نشود،یعنی به حالت سکوت از مسائل بگذرند یا گاها حتی امر به منکر کنند یا نهی عن المعروف کنند ، دیگر این امت ماندگار نیست. حال ممکن است این امر به دلایل مختلفی باشد.گاهی میگویند به ما ربطی ندارد،گاهی می ترسند،یا اینکه می خواهند مشکلی برایشان پیش نیاید.امت به شرطی باقی می ماند که امر به معروف را زنده بدارد.اگر امر به معروف زنده شد، احکام زنده می ماند و با مرگ امر به معروف بقیه احکام می میرند. هر چند حسب ظاهر امروز زنده باشند.

شاید هیچ امتی به اندازه شیعه اثنا عشری دوازده امامی از این مشکل آسیب ندیده است. اتفاقاتی که بر حضرت زهرا(س)، امیر المومنین(ع)، امام حسن(ع)، سید الشهدا(ع) و... رفت را نگاه کنید! اگر دقت کنید همه اینها به این دلیل بوده که اهل ایمان ساکت بوده است.یک عده محدودی و حتی گاهی فقط یک نفر پا به عرصه می گذاشتند. در حالی که در عبارت آیه شریفه آمده: «خیر امة» یعنی باید «همگان» امر به معروف و نهی از منکر کنند. ما از دیرباز هم ناراحت هستیم که چرا عده ای ساکت شدند؟ ساکت شدند در ماجرای خانه حضرت زهرا سلام الله علیها، در حمایت از امام حسن (ع)و امام حسین (ع). امام هشتم به ما آموختند که اگر می خواهید شریک آن سکوت کنندگان نشوید ، به دوام بگویید «یا لیتنی کنت معکم فافوز فوزا عظیما» ای کاش من هم با شما بودم و رستگار می شدم.

حفظ انقلاب ، وابسته به نهی از منکر

اوایل طلبگی من در شهر مقدس قم و در مدرسه فیضیه به روز پانزده خرداد که نزدیک می شدیم طلبه ها بعد نماز شروع به شعار دادن می کردند. شعار مرگ بر شاه و درود بر امام و...گفته می شد. آن زمان هم برخی خیال می کردند این دادزدن ها و این شعارها جواب نمی دهد و بی تاثیر است؛ اما به خدا قسم جواب داد و جواب می دهد. البته فقط با گفتن نیست؛ بلکه باید با عمل اثبات کنیم ما اهل معروفیم و نه منکر. به ویژه جوانان باید اثبات کنند.

مثلا اگر بنده بالای منبر صحبتی کردم وعبارت بدی به کار بردم، همین که پایین آمدم یک نفر بیاید بگوید که مثلا استفاده از این عبارت برای شما زیبنده نبود؛ آنگاه به ذهن من خطور میکند که بیخود میگوید. کمی جلوتر دومی تذکر بدهد به خودم میگویم شاید بد صحبت کرده باشم. کمی جلوتر که نفر سومی تذکر بدهد مطمئن می شوم که بد صحبت کرده ام.

باید همگان پا به عرصه بگذارند.شما انقلاب را ببینید، همه به برکت امر به معروف و نهی از منکر است. حضرت  امام (ره) روزی در مسجد اعظم فریاد زدند که ای علما اسلام از دست رفت.یک نفر امر به معروف و نهی از منکر کرد. سپس جوانان آن روز هم بیدار شدند و امر به معروف کردند ومقاومت کردند و الحمدلله به پیروزی انقلاب رسیدیم.امروز هم حفظ انقلاب به امر به معروف و نهی از منکر وابسته است. چرا که هر عاملی که چیزی را ایجاد کرد، بقای همان چیز هم به همان عامل وابسته است. وامر به معروف بودکه این انقلاب را به وجود آورد.

پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: اگرامر به معروف و نهی از منکر ترک شود اشرار بر شما مسلط میشوند. ودیگر دعاهایتان مستجاب نمی شود.

تسامح و تساهل زمینه ساز بی تفاوتی

اما چرا ما امروز دیگر در جامعه امر به معروف و نهی از منکر نمی کنیم؟ به اعتقاد بنده دوران اصلاحات  ومشارکت یک اشتباه فکری بدی که ترویج دادند، ترویج مکتب تسامح وتساهل بود. با عباراتی  مثل « به تو چه؟»، « سخت نگیر»، «این کارها افراطی گری است» و... برابر امر به معروف و نهی از منکر مقاومت کردند. اتفاقا فتنه 88 نیز به دنبال شعار تسامح بود که ایجاد شد. باور کنید که اگر اکنون هم وضع اینگونه جلوبرود باید منتظر فتنه بزرگتری باشیم. و آن زمان  تک تک ما اگر امر به معروف و نهی از منکرنکرده بودیم به سهم خود مقصریم .

ما باید غیرت دینی در فریضه امر به معروف و نهی از منکر داشته باشیم. گاهی اوقات حتی در این راه حوادثی هم پیش می آید. مثلا کسی در راه امر به معروف و نهی از منکر شهید می شود، اما اگر امر به معروف و نهی از منکر وظیفه من است، با این وجود باید آن را انجام دهم. هر کسی از ما یک طور امتحان می شود. بدون مشقت کسی سلمان یا عمار نمی شود ، بلکه باید درراه خدا مجاهده کرد.

از خودمان شروع کنیم...

اول هم امر به معروف و نهی از منکر را باید ازخودمان و نزدیکان مان شروع کنیم. مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی رحمت الله علیه می فرمایند: در طول روز وقتی را قرار بده، وضو بگیر، رو به قبله بنشین وشروع کن با خدا صحبت کردن و کارهایی را که انجام دادی بازگو کن برای خدا. اعتراف کن برای خدا. تصور کن قیامت است و الان باید پاسخ گو باشی. بعد از خودت به خانواده ات برس. ببین در طول روز چه می کنند. مثلا ببین فرزندت چه چیزهایی را و از کجا می آموزد. «فلینظر الانسان الی طعامه.» پرسیدند از معصوم پرسیدند منظور ازطعام چیست؟ فرمودند «یعنی نگاه کن ببین از چه کسی علمت را می گیری.»

ما هم به عنوان مسئولین نظام خودمان در این زمینه موظفیم . من به عنوان نماینده مجلس به نوبه خودم موظف و پیگیر هستم که طرح امر به معروف و نهی از منکر و حمایت از ناهیان از منکر به مجلس ارائه شده و به شکل قانون درآید.

دعوت به خیر در کنار امر به معروف

البته در اسلام در کنار امربه معروف و نهی از منکر «دعوت به خیر» هم داریم . گاهی اوقات باید بنشینیم وبا فرد مقابل صحبت کنیم و جهل اورا از بین ببریم. باید در این جهت تلاش کنیم. توجه کنید که دیگران مشغول کارند برای خراب کردن[اعتقادات مردم]. شما بیکار ننشینید .شهدا برای این انقلاب خون دادند اما ما بچه های اصطلاحا انقلابی بعضی اوقات برای چند کلمه سخن گفتن تنبلی و بهانه تراشی می کنیم.

خاطرم هست که خدمت مقام معظم رهبری بودیم. شخصی آمده بود از ایشان برای امر به معروف و نهی از منکراجازه بگیرد. ناگهان رهبری برافروخته شدند و فرمودند: «حکم الهی که اجازه نمی خواهد. آیا برای نماز ظهرت هم از من اجازه می گیری؟ برو به وظیفه ات عمل کن.» باید همه امر به معروف و نهی از منکر کنیم آن هم به شکل لسانی و مسئولین هم باید حمایت کنند.و همچنین از منکر حمایت نشود و از معروف حمایت شود  تا انشاالله این فریضه الهی احیا شود.